11 Feb 2018
Σιγά-σιγά το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών προσγειώνει όλους στον αστερισμό των δημοσκοπήσεων των οποίων ένα πολύ σημαντικό εύρημα κατέγραφε ότι η εκλογή Μαλά στο σενάριο Β γύρου ήταν εξαιρετικά δύσκολη. Με βάση και το τελικό αποτέλεσμα επιβεβαιώνεται λοιπόν το εύρημα αυτό καθώς και άλλα σημαντικά ευρήματα. Το ερώτημα είναι πόσοι πίστεψαν τις δημοσκοπήσεις και πόσοι τις λαμβάνουν γενικότερα υπόψη. Οι προεκλογικές δημοσκοπήσεις, είτε τηλεφωνικές είτε με κάλπη έχουν αποτυπώσει ξεκάθαρα τα εξής:
Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι η επιτυχία των δημοσκοπήσεων στην Κύπρο έχει καταγράψει παγκόσμιο ρεκόρ. Τα τελευταία χρόνια οι δημοσκοπήσεις στην Κύπρο καταγράφουν συνεχόμενη επιτυχία σε εθνικό επίπεδο, κάτι που δεν παρατηρείται σε άλλες χώρες σε τέτοιο μέγεθος. Γενικότερα, τα επιτυχημένα αποτελέσματα τόσο των προεκλογικών δημοσκοπήσεων αλλά και των exit polls απαντούν σε όσους ασκούσαν κριτική κατά των δημοσκοπήσεων και σαφέστατα δίδουν μια ξεκάθαρη απάντηση σε τυχόν αμφισβητήσεις. Ότι δηλαδή οι δημοσκοπήσεις εξακολουθούν να αποτελούν σημαντικότατο εργαλείο προς χρήση, του οποίου οι τάσεις και εκτιμήσεις μπορούν να καταστούν επικίνδυνα βοηθητικές εάν όμως κάποιος τις πιστεύει και τις συμβουλεύεται.
Δύο σημαντικά στοιχεία θα πρέπει να επισημανθούν όσον αφορά την κριτική ότι 2 στους 10 απαντά στις δημοσκοπήσεις και βάση αυτού ότι τα αποτελέσματα δεν είναι αντιπροσωπευτικά. Πρώτο, δεν σημαίνει ότι όσοι δεν απαντούν συμπεριφέρονται διαφορετικά από αυτούς που απαντούν. Δεύτερο, έχει τονιστεί προεκλογικά ότι από τη στιγμή που μια δημοσκόπηση διασφαλίζει ότι οι διάφορες υποομάδες τους πληθυσμού αντιπροσωπεύονται ορθά στο δείγμα τότε η χαμηλή συμμετοχή στη δημοσκόπηση δεν επηρεάζει απαραίτητα την αντιπροσωπευτικότητα της έρευνας. Αυτό έχει επιβεβαιωθεί κατά κράτος και σε αυτές τις εκλογές κάτι που καταρρίπτει το επιχείρημα περί χαμηλής συμμετοχής. Αυτό που ενδεχομένως να επηρεάζει είναι τη χαμηλή προσέλευση τη μέρα των εκλογών. Λέμε πάντα ότι μια μερίδα όσων δεν συμμετέχουν στις έρευνες δεν πάει ούτε στην κάλπη.
Ξεκάθαρα νικητής αναδεικνύεται ο Νίκος Αναστασιάδης ο οποίος έλαβε στον Β γύρο συνολικά 215281, και 78013 περισσότερες ψήφους από ότι στον Α γύρο. Ο κ. Μαλάς έλαβε στον Β γύρο 169243 ψήφους και 52323 περισσότερες από ότι στον Α γύρο. Συνεπώς, ο Νίκος Αναστασιάδης έλαβε 25690 περισσότερες ψήφους στον Β γύρο από ότι ο κ.Μαλάς, φαινόμενο ακριβώς αντίθετο από αυτό του 2013. Ο Νίκος Αναστασιάσης κέρδισε όλες τις επαρχίες καθώς και οριακά την κάλπη του εξωτερικού. Δεύτερος νικητής ο Χρίστος Χρίστου ο οποίος έλαβε ποσοστό 5.65% και συνολικά 21846 ψήφους, 8805 περισσότερους ψήφους από ότι έλαβε το ΕΛΑΜ το 2016. Σημαντικό γεγονός για τον κ. Χρίστου είναι ότι έλαβε την 4η θέση.
Το αποτέλεσμα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί θετικό για το ΑΚΕΛ. Το συγκεκριμένο αποτέλεσμα αποτελεί την 4η κατά σειρά ήττα για το ΑΚΕΛ: βουλευτικές του 2011, προεδρικές του 2013, βουλευτικές του 2016, προεδρικές του 2018. Θα πρέπει κανείς να επισημάνει ότι μέχρι και το 2013 το ΑΚΕΛ δεν είχε ποτέ χάσει εκλογές με μεγαλύτερη διαφορά του 1.64%. Το 1993 ο Γιώργος Βασιλείου είχε χάσει με 0.62% ενώ το 1998 ο Γιώργος Ιακώβου με 1.64%. Συνεπώς, τόσο το 2013 αλλά και το 2018 η διαφορά αυτή δεν μπορεί να θεωρηθεί αμελητέα. To 2013 στον Β γύρο ο Σταύρος Μαλάς κατάφερε να λάβει 20000 ψήφους περισσότερους από τον Νίκο Αναστασιάδη, αντίθετα στις προεδρικές του 2018 έλαβε 25690 λιγότερες. Η νίκη λοιπόν του Νίκου Αναστασιάδη μπορεί να χαρακτηριστεί εύκολη. Ταυτόχρονα θα πρέπει να επισημανθεί και η αποτυχία του κ. Μαλά να κλειδώσει συνεργασίες στον Β γύρο παρόλα τα όσα διαδραματίστηκαν την τελευταία 5-ετία και την κριτική που ασκήθηκε προς την κυβέρνηση Αναστασιάδη. Οι δύο ανθυποψήφιοι ουσιαστικά αναμετρήθηκαν στα ίσα αφού κανένας δεν έλαβε στήριξη στον Β γύρο.
Σαφέστατα θα πρέπει να θεωρηθεί ότι αρνητικό πρόσημο κατέγραψε και ο Νικόλας Παπαδόπουλος κυρίως γιατί δεν πέρασε στον Β γύρο. Οι λόγοι που φαίνεται να στέρησαν την είσοδο του Νικόλα Παπαδόπουλου στον δεύτερο γύρο επικεντρώνονται σε τέσσερεις:
Πρώτο, οι διαρροές του ΔΗΚΟ και της ΕΔΕΚ προς Σταύρο Μαλά.
Δεύτερο, έχει διαφανεί ότι ένα 7% περίπου όσων ψήφισαν τον Σταύρο Μαλά στον Α γύρο ψήφισαν Νίκο Αναστασιάδη στον Β γύρο. Αριθμητικά η λεγόμενη τακτικιστική ψήφος, αλλιώς πριμοδότηση, φαίνεται να ξεκινά περίπου από τις 8200 ψήφους, ποσοστό 2% επί του συνόλου όσων ψήφισαν στον Α Γύρο. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι αυτό είναι το φανερό ποσοστό πριμοδότησης, δηλαδή αυτό που παραδέχθηκε στο exit poll ότι συμπεριφέρθηκε με αυτό τον τρόπο. Η εκτίμηση είναι ότι ενδεχομένως να υπάρχει και ένα ποσοστό που το έχει αποκρύψει στο exit poll συνεπώς η πριμοδότηση ίσως υπήρξε μεγαλύτερη. Η πριμοδότηση ενισχύεται και από το γεγονός ότι ο Νίκος Αναστασιάδης έλαβε 25690 περισσότερες ψήφους στον Β γύρο από ότι ο κ.Μαλάς. Ουσιαστικά φαίνεται ότι κάποιοι επέστρεψαν. To πραγματικό της μέγεθος είναι πολύ δύσκολο να εκτιμηθεί.
Τρίο, η αποχή στα κόμματα Αλληλεγγύη και Οικολόγους ήταν ψηλή κάτι που στέρησε ψήφους στον Νικόλα Παπαδόπουλο. Γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο οι αναλυτές πάντοτε τονίζουν ότι οι δημοσκοπικοί δείκτες θα πρέπει να εξαργυρώνονται στην κάλπη.
Τέταρτο, ο Νικόλας Παπαδόπουλος φαίνεται να μην ευνοήθηκε από το πολύ χαμηλό ποσοστό που έλαβε τη μέρα των εκλογών από την απόκρυψη ψήφου στην οποία προεκλογικά υπερτερούσε του κ. Μαλά.
Συνδυαζόμενοι οι τέσσερις πιο πάνω λόγοι στέρησαν στον Νικόλα την είσοδο στον Β γύρο.
Επαρχιακά είχαμε την πιο κάτω εικόνα μεταξύ Παπαδόπουλου-Μαλά.
Θυμίζεται ότι το 2013 η συσπείρωση του ΑΚΕΛ επίσης οδήγησε σε υπεροχή του κ. Μαλά κυρίως στη Λάρνακα όπου υπερίσχυσε κατά 10,554 ψήφους. Παρόλη την υπεροχή του Γιώργου Λιλλήκα στην Πάφο όπου υπερίσχυσε με 5,408 ψήφους, δεν μπόρεσε να καλύψει τη διαφορά αυτή. Η Λάρνακα στέρησε τότε στον Γιώργο Λιλλίκα τον 2ο γύρο.
Ιδιαίτερα αρνητικό πρόσημο έχει καταγράψει ο Γιώργος Λιλλήκας. Πρώτο, γιατί δεν πέτυχε τον κύριο του στόχο που ήταν η είσοδος στον Β γύρο μένοντας εξαιρετικά μακριά από αυτόν. Δεύτερο, γιατί κατέγραψε ένα πολύ χαμηλό ποσοστό, 2.2% και λαμβάνοντας μόλις 8419 ψήφους τσαλακώνοντας την πολύ καλή εικόνα που είχε κτίσει το 2013. Τρίτο, γιατί έλαβε την 5η θέση χάνοντας από τον Χρίστο Χρίστου του ΕΛΑΜ, κόμμα το οποίο έλαβε ψήφους πολύ πιο κάτω από τη Συμμαχία στις βουλευτικές του 2016. Τέταρτο, γιατί η Συμμαχία φεύγει λαβωμένη από τις εκλογές μετά την αποχώρηση πρωτοκλασάτων στελεχών, χάνοντας 2 από τους 3 βουλευτές της, κάτι που αφήνει αβέβαιη την επόμενη μέρα.
Δρ. Νάσιος Ορεινός – Εκλογικός Αναλυτής
Σημερινή 11/2/2018
